نهادینه کردن حجاب و عفاف در کودکان و نوجوانان
چکیده:
تربیت دینی و قرآنی فرزندان یک ضرورت است. کسانی که تربیت کودکان و نوجوانان خود را از وظائف خویش به حساب نمی آورند، عواقب این بی توجهی به صورت آسیب های ماندگار در فرزندان آنها پدیدار می گردد. عمق بخشیدن به آموزه های دینی در کودکان و نوجوانان، آنان را از آسیب های اخلاقی و اجتماعی مصون می دارد. آموزش صحیح از روی عطوفت و مهربانی باعث درونی شدن ارزشهای دینی همچون حجاب وعفاف می شود، و همچون واکسنی آنها را از زهر خطرات و انحرافات همچون بی حیائی، بی حجابی و برهنگی بیمه و مقاوم می سازد و تقید به حجاب برتر را در آنان نهادینه می سازد. عادت بخشی، الگو سازی و شیرین سازی حجاب و عفاف برای کودکان و نوجوانان باید از سنین کودکی و نوجوانی شروع شود و نباید آن را به بعد از سن تکلیف موکول نمود. شناسائی و بررسی شیوه های صحیح و کاربردی و تأثیر گذار در نهادینه کردن حجاب و عفاف از جایگاه ویژه ای برخوردار است. شیوه ها و روش های الگو آفرینی، عادت بخشی، سالم سازی، محبت، تشویق،بصیرت بخشی و قصه گوئی از جمله شیوه های تربیتی در نهادینه کردن حجاب و عفاف برای کودکان و نوجوانان می باشد.
کلید واژه: کودک و نوجوان، تربیت دینی، حجاب و عفاف، قرآن، روایات
مقدمه:
خانواده نقش اساسی در تربیت اخلاقی و سلامت روحی و روانی کودک و نوجوان دارد. خانواده در مقام مربی باید سعی کند تا در کودک فضائل اخلاقی به ملکات اخلاقی مبدّل گردد. پیامبر اعظم (ص) در روایتی فرموده اند: (وای بر پدران دوران آخر الزمان از روش ناپسند آنها در مورد فرزندانشان،از حضرت سؤال نمودند: ای پیامبر خدا آیا آن پدران کافر یا مشرکند؟ حضرت فرمودند نه پدران مسلمانی هستند که به فرزندان خود مسائل مذهبی و دینی را یاد نمی دهند و چنانچه فرزندانشان بخواهند این مسائل را یاد بگیرند، جلوگیری می کنند، من از آنان بیزارم و آنان نیز از من بدور می باشند.(1)
صفحات: 1· 2
حجاب قرآني و نقش آن در نهاد خانواده
چکيده:
پوشش و حجاب پرتوئي از آفرينش الهي است که فلسفه وجودي آن حفظ مقام و ساحت مادي و معنوي زن و مرد و زمينه ساز رشد و کمال آن ها تا مراتب عالي انسانيت است. يکي از قوانين رباني در شرايع الهي مسأله حجاب و پوشش بوده است و خالق بشر که بر تماي اسرار و رموز آفرينش، عالم خبير است، زيبايي، امنيت، رشد و تعالي انسان ها به خصوص زن را در پوشش و عفاف و حجاب دانسته است، آيات نوراني قرآن کريم اين حکم الهي را به نحو مطلوب تبيين و سيره ي قرآني معصومين (عليهم السلام) به ويژه سيره معصومه کبري فاطمه زهرا (س) آن را به بهترين شکل به منصه ظهور و اجراء در صحنه زندگي رسانده اند. در اين مقاله، پوشش به عنوان يک خواسته فطري و عقلاني انسان مورد توجه قرار گرفته و بر همين اساس اين حکم امضائي اسلام در شرايع و اديان آسماني قبل از اسلام نيز مورد جستجو و بيان، واقع گرديده و آن گاه معناي لغوي و اصطلاحي حجاب در قرآن کريم مشخص و آثار و برکات حجاب از جمله رشد و حفظ عفاف و حيا مورد توجه و نقش آن در پايداري نهاد مقدس خانواده بيان گرديده است و در پايان آثار زيانبار بي حجابي و بد حجابي ارائه شده است. از آن جا که اين موضوع قرآني نقش بارز و آشکاري در نهاد خانواده (از حيث آباداني و رشد يا تخريب آن) دارد سعي شده همه اين موضوعات با رويکرد به جايگاه نهاد خانواده از منظر قرآن ارائه گردد.
کليد واژگان:
حجاب و پوشش، حيا جايگاه خداوند در قرآن و روايات
مقدمه:
وضع و جعل احکام دين از طرف شارع مقدس حضرت حق تبارک و تعالي منطبق با فطرت، عقل و حکمت بوده و هر کدام از آن ها از هدفمندي خاصي براي رشد و تعالي انسان برخوردار بوده اند حجاب و پوشش قرآني يک حکم از مجموعه احکام واجب الاجراء الهي است که از اهداف، آثار، برکات و نقش آفريني هاي خاصي برخوردار است و اگر حقيقت اين حکم براي انسان ها روشن و آشکار گردد بعيد است که فطرت هاي سالم و خداخواه تسليم آن نشوند و آن را اطاعت ننمايند. قرآن کريم دين را فطري مي داند يعني دين بنيان کننده ي طبيعي ترين قوانين وجود بشري است و به عبارت ديگر دستورات اسلامي منطبق بر مسير شکوفائي فطرت بشري است و با کمي دقت بر اين دستورات و احکام فطري، اهداف، آثار و نتايج عقلاني و حکميانه آن ها نيز آشکار مي گردد. بر همين اساس حجاب و پوشش اسلامي که يکي از اوامر انسان ساز الهي و يکي از احکام حيات بخش اسلام در زندگي طيبه است و منطبق بر فطرت بشر و مبتني بر نيازها و شرايط رواني او و زمينه ساز پويائي و کمال انساني خواهد بود و اصولاً عمل به قوانين اسلام يک عمل اعتباري و قراردادي نيست بلکه عمل به قوانين اسلام يعني پاسخ گوئي به نياز فطرت است.
جنس زن از ديدگاه اسلامي داراي شخصيت شايسته و موقعيتي الهي است که مي تواند مدارج کمال را طي کرده و به مراتب عالي انسانيت راه يابد. دامن زن مدرسه انسان کمال جو است و جايگاه الهي و والاي اين گوهر آفرينش اقتضاء دارد که در قلعه مستحکم حجاب و پوشش قرار گيرد تا ارزش هاي او مصون و محفوظ بمانند.
صفحات: 1· 2
شهادت امام باقر (ع)
حضرت امام محمد باقر ( ع ) 19 سال و ده ماه پس از شهادت پدر بزرگوارش حضرت امام زين العابدين ( ع ) زندگى كرد و در تمام اين مدت به انجام دادن وظايف خطير امامت , نشر و تبليغ فرهنگ اسلامى , تعليم شاگردان , رهبرى اصحاب و مردم , اجرا كردن سنتهاى جد بزرگوارش در ميان خلق , متوجه كردن دستگاه غاصب حكومت به خط صحيح رهبرى و راه نمودن به مردم در جهت شناخت رهبر واقعى و امام معصوم , كه تنها خليفه راستين خدا و رسول ( ص ) در زمين است , پرداخت و لحظهاى از اين وظيفه غفلت نفرمود .
سرانجام در هفتم ذيحجه سال 114 هجرى در سن 57 سالگى در مدينه به وسيله هشام مسموم شد و چشم از جهان فروبست .
پيكر مقدسش را در قبرستان بقيع - كنارپدر بزرگوارش - به خاك سپردند .
فرزندان آن حضرت را هفت نفر نوشتهاند : ابوعبدالله جعفر بن محمد الصادق ( ع ) و عبدالله كه مادرشان ام فروه دختر قاسم بن محمد بن ابى بكر بود .
ابراهيم و عبيدالله كه از ام حكيم بودند و هر دو در زمان حيات پدر بزرگوارشان وفات كردند .
على و زينب و ام سلمه كه از ام ولد بودند.
معرفی کتاب «یار کجاست؟» یکی از بهترین سفرنامههای حج
یکی از سنتهای معمول اهالی قلم، نگاشتن داستانها و خاطرات سفرهایی است که داشتهاند. این خاطرات معمولاً با نام «سفرنامه» منتشر میگردند و از جملهی این سفرنامهها، «سفرنامههای حج» است. نویسندگانی که به این سفر مشرف شدهاند، با انتشار این خاطرات، خوانندگان را با احساسات، عواطف و تجربیات خود از این سفر سهیم میکنند. کتاب «یار کجاست؟» که به قلم آقای رحیم مخدومی به رشتهی تحریر درآمده است، شرح حال سفر این نویسندهی کشورمان به سرزمین وحی است؛ شرح حالی که حضرت آیتالله خامنهای آن را «یکی از بهترین سفرنامههای حج» که خواندهاند میدانند.
کتاب در ۱۸۰ صفحه و در سال ۱۳۷۲ برای اولین بار به چاپ میرسد. نویسنده در توضیحی که در ابتدای این سفرنامه آمده است مینویسد: «حج درس زندگی است و بانگ بیداری، و فرصت بازگشت برای آنان که قسمتی از عمر خویش را به غفلت گذراندند؛ و این همه نه تنها در حج، که در لحظه لحظه طبیعت و نیز دیگر عبادات هویداست؛ اما در حج آشکارتر. هرکس به فراخور گنجایش فهم خویش از این کلاس بزرگ برداشتی دارد. این دفتر نیز مجموعهای است از برداشت بسیار اندک اینجانب از حج.»
حضرت آیتالله خامنهای پس از مطالعهی این کتاب، در تقریظی بر آن نگاشتند: «بار دیگر موسم حج شد و وقت انس و معاشقهی من با سفرنامههای حج. دود کبابی به ضرورت، با مصداقی از «وصفالعیش، نصفالعیش»؛ و «ماشاءالله کان». اما بیشک این یکی از بهترین سفرنامههای حج است که من خواندهام. اگر نگویم بهترین؛ لطیف، پرنکته، ژرفنگر، با روح، موعظهآمیز، گویا و همراه با هنرمندیهای ادیبانه؛ از قبیل زیبایی قلم، همراهی طنز، اشتمال بر تصویر، آمیختگی به خیال؛ و… خلاصه اینکه، نوشته زیبا و شیرینی است.»
صفحات: 1· 2