امام رضا (علیه السلام) در رابطه با شرائط روزه و روزه داری هم بیانات ارزشمندی دارند. در فقه الرضا روایت شده که امام رضا علیه السلام فرمود: « و اعلم یرحمک الله ان الصوم حجاب ضربه الله عزوجل علی الالسن و الاسماع و الابصار و سائر الجوارح … حتی یستر به من النار، و قد جعل الله علی کل جارحة حقا للصیام فمن ادی حقها کان صائما و من ترک شیئا منها نقص من فضل صومه بحسب ما ترک منها»
بدان (ای روزه دار) خدای رحمتت کند، که براستی روزه ستر و حجابی است، که خداوند او را بر زبانها و گوشها و چشمها و سائر جوارح زده است … تا آنکه به سبب روزه (آنها) را از آتش بپوشاند (و حفظ کند). و مسلما خداوند برای هر یک از جوارح، حقی برای روزه قرار داده، پس هر کس حق آن عضو (حق چشم، ندیدن حرام، حق زبان، بسته بودن از حرام و …) را ادا کند، روزه دار (واقعی) است و هر کس چیزی از این حقوق را ترک کند به میزانی که ترک کرده از فضل (و اثر) روزه ی خود کاسته است. (2)
امام رضا (علیه السلام) همچنین در پاسخ به پرسش محمد بن سنان درباره فلسفه روزه مى‏ فرماید: « علة الصوم لعرفان مس الجوع والعطش لیکون ذلیلا مستکینا مأجورا محتسبا صابرا، ویکون ذلک دلیلا له على شدائد الآخرة، مع ما فیه من الانکسار له عن الشهوات، واعظا له فی العاجل، دلیلا على الآجل لیعلم شدة مبلغ ذلک من أهل الفقر والمسکنة فی الدنیا والآخرة “.(3)
علت روزه از براى فهمیدن الم و درد گرسنگى و تشنگى است، تا بنده ذلیل و متضرع و ماجور و صابر باشد و بفهمد شدائد آخرت را، علاوه بر این که در روزه امیال نفسانی شکسته شده و موعظه ای هست براى امر آخرت و آگاهی از حال اهل فقر و فاقه در دنیا و عقبى.

پانوشتها:
1. میزان الحکمة، محمد محمدی ری شهری، ترجمه: حمیدرضا شیخی، ج 7، ص 3209
2. مستدرک الوسائل، نقل از وقایع الایام خیابانی، ص 432 و فقه الرضا علیه السلام باب الصوم ص 200
3. عیون اخبارالرضا(ع)/ج 2 / ص 178/ باب33

صفحات: 1· 2