ماه رجب؛ فرصتی استثنایی
باید از فرصتها استفاده کرد و بهترین اعمال را در فرصتهای پیشآمده انجام داد تا چون به ابدیت خود وارد شدیم، خود را ملامت نکنیم. زیرا بالاخره در آن عالم از فرصتها پرس و جو میشویم و نهایتاً به سوی اعمال خود رهسپار میگردیم. و رمزالرموز همّتهای بلند اولیاء الهی و بزرگان وادی ایمان نکتة فوق است که نگذاشتند در محدودة کوچک دنیا، فرصتها از دست برود.
پس از ماه محرم که ماه حرام خداوند و حَرم خاص الهی بود و از آن خارج شدیم، حال با ظهور ماه رجب دوباره حریم خاص الهی ظاهر شده. ماهی که پروردگار عالم اجازه نمیدهد حتی با بندگان کافر او بجنگند، پس نظر محبتش در این ماه به بندگان مؤمنش بسیار بیشتر است و از رعایت اعمال دینی در این ماه بیشتر از هر زمان دیگر خوشنود میشود.
آنچه امیدواری را صد چندان میکند قول رسول خدا«صلیاللهعلیهوآله» است که میفرماید:
«إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى نَصَبَ فِي السَّمَاءِ السَّابِعَةِ مَلَكاً يُقَالُ لَهُ الدَّاعِي فَإِذَا دَخَلَ شَهْرُ رَجَبٍ يُنَادِي ذَلِكَ الْمَلَكُ كُلَّ لَيْلَةٍ مِنْهُ إِلَى الصَّبَاحِ طُوبَى لِلذَّاكِرِينَ طُوبَى لِلطَّائِعِينَ وَ يَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى أَنَا جَلِيسُ مَنْ جَالَسَنِي وَ مُطِيعُ مَنْ أَطَاعَنِي وَ غَافِرُ مَنِ تَغْفَرَنِي الشَّهْرُ شَهْرِي وَ الْعَبْدُ عَبْدِي وَ الرَّحْمَةُ رَحْمَتِي فَمَنْ دَعَانِي فِي هَذَا الشَّهْرِ أَجَبْتُهُ وَ مَنْ سَأَلَنِي أَعْطَيْتُهُ وَ مَنِ اسْتَهْدَانِي هَدَيْتُهُ وَ جَعَلْتُ هَذَا الشَّهْرَ حَبْلًا بَيْنِي وَ بَيْنَ عِبَادِي فَمَنِ اعْتَصَمَ بِهِ وَصَلَ إِلَيَّ. [2]خداوند در آسمان هفتم فرشتهای را قرار داده که به او «داعی» گویند. چون ماه رجب فرا رسد آن فرشته از سر شب تا صبح ندا سر میدهد! خوشا به حال ذاکران و یادآوران خدا، خوشا به حال مطیعان. و خداوند تعالی میفرماید: من همنشین کسی هستم که همنشین من است، من مطیع کسی هستم که مطیع من است، من بخشندة کسی هستم که تقاضای بخشش کند. ماه، ماه من، بنده، بندة من، رحمت، رحمت من. هرکس مرا در این ماه بخواند اجابتش میکنم، و هرکس از من چیزی طلب کند به او عطا کنم و هرکس از من طلب هدایت کند، او را هدایت میکنم. این ماه را رشتة پیوندی بین خود و بین بندگانم قرار دادم، هرکس بدان چنگ زند به من متصل خواهد شد.
آری! روایت فوق مژدة بزرگی است برای آنهایی که میخواهند زندگی دینی خود را سر و سامان دهند و وارد شخصیت خاص دینی گردند و به اصطلاح در زمرة «رجبیّون» قرار گیرند. بهطوری که از حضرت صادق«ع» داریم:
«إِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ نَادَى مُنَادٍ فِي بُطْنَانِ الْعَرْشِ أَيْنَ الرَّجَبِيُّونَ فَيَقُومُ أُنَاسٌ يُضِيءُ وُجُوهُهُمْ لِأَهْلِ الْجَمْعِ عَلَى رُءُوسِهِمْ تِيجَانُ الْمَلِكِ مُكَلَّلَةً بِالدُّرِّ وَ الْيَاقُوتِ مَعَ كُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ أَلْفُ مَلَكٍ عَنْ يَمِينِهِ وَ أَلْفُ مَلَكٍ عَنْ يَسَارِهِ يَقُولُونَ لَهُ هَنِيئاً لَكَ كَرَامَةُ اللَّهِ يَا عَبْدَ اللَّهِ فَيَأْتِي النِّدَاءُ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ جَلَّ جَلَالُهُ عِبَادِي وَ إِمَائِي وَ عِزَّتِي وَ جَلَالِي لَأُكْرِمَنَّ مَثْوَاكُمْ وَ لَأُجْزِلَنَّ عَطَايَاكُمْ وَ لَأُبَوِّئَنَّكُمْ مِنَ الْجَنَّةِ غُرَفاً تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ نِعْمَ أَجْرُ الْعامِلِينَ إِنَّكُمْ تَطَوَّعْتُمْ بِالصَّوْمِ لِي شَهْراً عَظَّمْتُ حُرْمَتَهُ وَ أَوْجَبْتُ حَقَّهُ مَلَائِكَتِي أَدْخِلُوا عِبَادِي وَ إِمَائِي الْجَنَّةَ ثُمَّ قَالَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ«ع» هَذَا لِمَنْ صَامَ شَيْئاً مِنْ رَجَبٍ وَ لَوْ يَوْماً وَاحِداً فِي أَوَّلِهِ أَوْ فِي وَسَطِهِ أَوْ فِي آخِرِه».[3] چون روز رستاخيز به پا شد، سروشى از درون عرش ندا مىدهد! رجبىها كجايند؟ گروهى برمىخيزند كه چهرهشان براى مردم محشر مىدرخشد، بر سرشان تاج پادشاهى آكنده از مرواريد و ياقوت است. همراه هريك از ايشان هزارفرشته از سوى راست و هزار فرشته از سوى چپ ايستادهاند و به او مىگويند اى بنده خدا! كرامت خداى بر تو گوارا باد! از عرش هم ندا مىآيد كه اى بندگان من! سوگند به عزت و جلال خودم جايگاه شما را گرامى و عطاى شما را فراوان قرار مىدهم و غرفههايى از بهشت به شما ارزانى مىدارم كه از زير آن جوىها جارى است و جاودانه در آن خواهيد بود و پاداش عملكنندگان چه نيكوست، شما براى من در ماهى روزه گرفتيد كه حرمت آن ماه را بزرگ و حق آن را واجب كردهام. اى فرشتگان من! این بندگان مرا به بهشت درآوريد. امام صادق«ع» اضافه فرموده است كه اين پاداش كسى است كه چيزى از ماه رجب را روزه بگيرد، هر چند يك روز از دهه اول يا دوم يا آخر آن باشد.
در انسان به جهت داشتن نفس امّاره، درهایی به سوی جهنم هست و به جهت فطرت الهی راههایی به سوی بهشت، و وظیفة او است تا با همت و تلاش خود جنبههای منفی خود را در کنترل درآورد و جنبههای مثبت و الهی خود را از حالت بالقوه به فعلیت در آورد، و ماه رجب و روزة آن ماه چنین امکانی را به انسان میدهد و لذا حضرت صادق«ع» میفرمایند:
«مَنْ صَامَ ذَلِكَ الْيَوْمَ تَبَاعَدَتْ عَنْهُ النَّارُ مَسِيرَةَ سَنَةٍ وَ مَنْ صَامَ سَبْعَةَ أَيَّامٍ أُغْلِقَتْ عَنْهُ أَبْوَابُ النِّيرَانِ السَّبْعَةُ وَ مَنْ صَامَ ثَمَانِيَةَ أَيَّامٍ فُتِّحَتْ لَهُ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ الثَّمَانِيَةُ وَ مَنْ صَامَ خَمْسَةَ عَشَرَ يَوْماً أُعْطِيَ مَسْأَلَتَهُ وَ مَنْ زَادَ زَادَهُ اللَّهُ «عزوجل»».[4] هركس اين روز را روزه بدارد، آتش جهنّم به فاصله يكسال از او دور مىشود؛ و هركس هفت روز را روزه بگيرد، درهاى هفتگانه جهنّم به روى او بسته مىشود؛ و كسى كه هشت روز را روزه بدارد، درهاى هشتگانه بهشت به روى او باز مىگردد؛ و هركسى كه پانزده روز، روزه بگيرد، حاجتى كه دارد برآورده مىشود؛ و كسى كه بيشتر (از اين) روزه بدارد، خداوند پاداش او را افزونتر خواهد كرد.