قمه‌زدن نیز همین‌طور است. قمه‌زدن هم از کارهاى خلاف است. مى‌دانم عدّه‌اى خواهند گفت: «حق این بود که فلانى اسم قمه را نمى‌آورد.» خواهند گفت: «شما به قمه‌زدن چه‌کار داشتید؟ عدّه‌اى مى‌زنند؛ بگذارید بزنند!» نه؛ نمى‌شود در مقابل این کارِ غلط سکوت کرد. اگر به‌گونه‌اى که طىّ چهار، پنج سال اخیرِ بعد از جنگ، قمه‌زدن را ترویج کردند و هنوز هم مى‌کنند، در زمان حیات مبارک امام رضوان‌اللَّه‌علیه ترویج مى‌کردند، قطعاً ایشان در مقابل این قضیه مى‌ایستادند. کارِ غلطى است که عدّه‌اى قمه به‌دست بگیرند و به سر خودشان بزنند و خون بریزند. این کار را مى‌کنند که چه بشود؟! کجاى این حرکت، عزادارى است؟! البته، دست بر سر زدن، به نوعى نشانه عزادارى است. شما بارها دیده‌اید، کسانى که مصیبتى برایشان پیش مى‌آید، برسروسینه خود مى‌کوبند. این نشانه عزادارىِ معمولى است. اما شما تا به حال کجا دیده‌اید که فردى به خاطر رویکرد مصیبتِ عزیزترین عزیزانش، با شمشیر برمغز خود بکوبد و از سرِ خود خون جارى کند؟! کجاى این کار، عزادارى است؟! قمه‌زدن، سنّتى جعلى است. از امورى است که مربوط به دین نیست و بلاشک، خدا هم از انجام آن راضى نیست. علماى سلف دستشان بسته بود و نمى‌توانستند بگویند «این کار، غلط و خلاف است.» امروز روز حاکمیت اسلام و روز جلوه اسلام است. نباید کارى کنیم که آحاد جامعه اسلامىِ برتر، یعنى جامعه محبِ‌ اهل‌بیت علیهم‌السّلام که به نام مقدس ولىِّ عصر ارواحنافداه، به نام حسین‌بن‌على علیه‌السّلام و به نام امیرالمؤمنین علیه‌الصّلاةوالسّلام، مفتخرند، در نظر مسلمانان و غیرمسلمانان عالم، به‌عنوان یک گروه آدمهاى خرافىِ بى‌منطق معرفى شوند. من حقیقتاً هر چه فکر کردم، دیدم نمى‌توانم این مطلب - قمه‌زدن - را که قطعاً یک خلاف و یک بدعت است، به اطّلاع مردم عزیزمان نرسانم. این کار را نکنند. بنده راضى نیستم. اگر کسى تظاهر به این معنا کند که بخواهد قمه بزند، من قلباً از اوناراضى‌ام. این را من جدّاً عرض مى‌کنم. یک وقت بود در گوشه و کنار، چند نفر دوْرِ هم جمع مى‌شدند و دور از انظار عمومى مبادرت به قمه‌زنى مى‌کردند و کارشان، تظاهر - به این معنا که امروز هست - نبود. کسى هم به خوب و بدِ عملشان کار نداشت؛ چرا که در دایره محدودى انجام مى‌شد. اما یک وقت بناست که چند هزار نفر، ناگهان در خیابانى از خیابانهاى تهران یا قم یا شهرهاى آذربایجان و یا شهرهاى خراسان ظاهر شوند و با قمه و شمشیر برسر خودشان ضربه وارد کنند. این کار، قطعاً خلاف است. امام حسین علیه‌السّلام، به این معنا راضى نیست. من نمى‌دانم کدام سلیقه‌هایى و از کجا این بدعتهاى عجیب و خلاف را وارد جوامع اسلامى و جامعه انقلابى ما مى‌کنند؟!

دین، منطقى است. اسلام، منطقى است و منطقى‌ترین بخش اسلام، تفسیرى است که شیعه از اسلام دارد؛ تفسیرى قوى. متکلّمین شیعه، هر یک در زمان خود، مثل خورشید تابناکى مى‌درخشیدند و کسى نمى‌توانست به آنها بگوید «شما منطقتان ضعیف است.» این متکلّمین، چه از زمان ائمه علیهم‌السّلام - مثل «مؤمن طاق» و «هشام‌بن‌حکم» - چه بعد از ائمّه، علیهم‌السلام - مثل «بنى‌نوبخت» و «شیخ‌مفید» - و چه در زمانهاى بعد - مثل مرحوم «علامه‌حلّى» - فراوان بوده‌اند. ما اهل منطق و استدلالیم. شما ببینید درباره مباحث مربوط به شیعه، چه کتب استدلالىِ قوى‌اى نوشته شده است! کتابهاى مرحوم «شرف‌الدّین» و نیز «الغدیرِ» مرحوم «علاّمه‌ امینى» در زمان ما، سرتاپا استدلال، بتون‌آرمه و مستحکم است. تشیّع این است یا مطالب و موضوعاتى که نه فقط استدلال ندارد، بلکه «اشبه‌ شى‌ء بالخرافه» است؟! چرا اینها را وارد مى‌کنند؟! این خطر بزرگى است که در عالم دین و معارف دینى، مرزداران عقیده باید متوجّهش باشند.

(بیانات در دیدار جمعی از روحانیون کهگیلویه و بویراحمد 1373)

آیت الله خامنه ای(مد ظله العالی) :

آیا قمه زدن بطور مخفى حلال است یا اینکه فتواى شریف حضرت عالى عمومیت دارد؟

قمه زنى علاوه بر اینکه از نظر عرفى از مظاهر حزن و اندوه محسوب نمى‏شود و سابقه‏اى در عصر ائمه «علیهم السلام» و زمانهاى بعد از آن ندارد و تأییدى هم به شکل خاص یا عام از معصوم «علیه السلام» در مورد آن نرسیده است، در زمان حاضر موجب وهن و بدنام شدن مذهب مى‏شود بنابراین در هیچ حالتى جایز نیست(رساله اجوبه، سوال 1461)

آیت الله مکارم شیرازی(دام ظلّه) :

قمه زنی قطعا حرام است و باید از انجام اعمالی که موجب وهن مذهب و یا آسیب به بدن می شود اجتناب کرد .

آیت الله سیستانی(دام ظلّه) :

باید از کارهایی که عزاداری را خدشه دار می کند اجتناب شود .

آیت الله فاضل لنکرانی(ره) :

توجه به گرایشی که نسبت به اسلام و تشیع بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در اکثر نقاط جهان پیدا شده است و ایران اسلامی به عنوان ام القرای جهان اسلام، شناخته می‌شود و اعمال و رفتار ملت ایران به عنوان الگو و بیانگر اسلام، مطرح است،‌ لازم است در رابطه با مسائل سوگواری و عزاداری سالار شهیدان، حضرت امام حسین ـ علیه السلام ـ به گونه‌ای عمل ‌شود، که موجب گرایش بیشتر و علاقه‌مندی شدیدتر به آن حضرت و هدف مقدس وی گردد. پیداست در این شرایط، مسئله قمه زدن نه تنها چنین نقشی ندارد، بلکه به علت عدم قابلیت پذیرش، و نداشتن هیچ گونه توجیه قابل فهم مخالفین، نتیجه سوء بر آن مترتب خواهد شد. لذا لازم است، شیعیان علاقه‌مند به مکتب امام حسین ـ علیه السلام ـ از آن خود‌داری نمایند؛ و چنان چه در این مورد، نذری وجود داشته باشد؛ نذر واجد شرایط صحت و انعقاد نیست.

آیة الله جوادی آملی(دام ظلّه) :

چیزی که مایه وهن اسلام و پایه هتک حرمت عزاداری است جایز نیست، انتظار می رود از قمه زنی و مانند آن پرهیز شود.

آیت الله بهجت(ره) :

ازهرعملی که باعث وهن به تشیع می شود باید پرهیز نمود.

آیت الله نوری همدانی(دام ظلّه) :

قمه زدن اشکال دارد.

آیة الله مظاهری اصفهانی(دام ظلّه) :

قمه زدن و مانند آن جائز نیست.

آیة الله سید کاظم حائری(دام ظلّه) :

خرافاتی مانند قمه‏زنی، موجب بدنامی اسلام و تشیع است.

آیة الله نوری همدانی(دام ظلّه) :

عزاداران محترم و متعهد به جای اینکه قمه را بر فرق خود بکوبند در فکر آن باشند قمه را بر سر دشمنان اسلام که اراضی آنان را اشغال و در فکر تضعیف آنان می باشند و منابع آنان را غارت و بالاخره هر روزی با ترفند جدیدی حیات اسلامی آنها را به مخاطره می اندازند بکوبند . خداوند توفیق بیشتر برای پیمودن این راه به همه ی مسلمانان عنایت بفرماید.

شهید آیت الله مرتضی مطهری (ره) :

قمه زنی در شرایط فعلی هیچ دلیل عقلی و نقلی بر آن نداریم و یکی از مصادیق بارز تحریف محسوب می گردد و حداقل اینکه در زمان فعلی، باعث زیر سوال رفتن تشیع می گردد. از برنامه هایی که هیچ ارتباطی با اهداف امام حسین (ع) ندارند، تیغ، قمه و قفل زدن است. قمه زدن هم همین طور است؛ این کار، کار غلطی است. یک عده قمه ها را بگیرند، به سرهای خودشان بزنند و خون ها را بریزند که چه شود؟ کجای این حرکت، عزاداری است؟

داستان :

برای مثال، شنیدن ماجرای تلاش حضرت آیت الله العظمی بروجردی (ره) در جلوگیری از سنت های غلط و انحرافی در عزاداری هیئات مذهبی ، از زبان مورخ بنامِ معاصر، حجت الاسلام رسول جعفریان خالی از لطف نیست:

حضرت مستطاب آیت الله العظمی آقای بروجردی (ره) که رهبری شیعیان جهان را به عهده گرفته و دارای ریاست عامه می باشند و حوزه علمیه قم نیز با رهبری حضرت معظم له اداره می شد، از جریانات نامطلوب بعضی از موکب های عزا اظهار انزجار فرموده و مخالفت خود را با اعمالی که مناسب با جهان تشیع نبوده و مخصوصاًشایسته یک شهر مقدس نمی باشد، ابراز نموده اند؛ ولی متأسفانه بعضی از گردانندگان دستجات عزا گفته اند ما دوازده سال را در تمام امور به حضرت آیت الله مراجعه نموده و از ایشان تقلید می کنیم ولی دهه عاشورا را در عزاداری از معظم له تقلید نخواهیم کرد!؛ بلکه از آنچه که خود ما تشخیص می دهیم، پیروی خواهیم کرد!

اینجاست که درد و رنج پنهانی عالمان دلسوز و فقهای دین شناسی چون آیت الله العظمی حکیم (ره) برایمان روشن تر می شود که فرمودند: «ان قضیه التطبیر هی غصه فی حلقومنا»؛ “قضیه ی قمه زنی چون خاری در گلوی ماست!”

و در آخر فتوای متناقض صانعی در مورد قمه زنی :

آیت الله صانعی گفته است: اساس قمه زنی عشق و محبت است، همین عشق و محبت است که انسانها بدون اختیار قمه می زنند، قمه زدن یعنی عشق، نمی شود جلوی آن را گرفت، جلوگیری از آن اشتباه است، عشق و علاقه است که قمه می زند بعد هم خوب می شود. قمه زنها سابقه نداره که ضرری دیده باشند، اینکه بعضی از آقایان فکر می کنند ضرر دیده اند اشتباه می کنند. قمه زدن نه تنها ضرر ندارد بلکه نفع هم دارد. هم نفع روحی دارد، عقده اش را گشوده است، علاقه اش را ابراز کرده است و هم نفع بدنی دارد. می گویند اگر قمه زن ها یک سال قمه نزنند دچار سر درد می شود. نمی شود گفت که این خلاف شرع است، حرام است. به نظر من این سنت ها باید بماند. اینکه نمی شود گفت قمه نزنید.”
برگرفته شده از cherik.blog.ir

صفحات: 1· 2