موقعیت ژئوپلتیکی بیت‌المقدس همواره ذهن محققین و صاحبنظران را در جهت تبیین و تحلیل آن به خود جلب نموده است. بیت المقدس به جهت دارا بودن قبة الصخره، مسجد الاقصی و اماکن مقدس دیگر در نزد ادیان سه گانه دنیا (اسلام،‌ مسیحیت و یهود) از اهمیت بسیار بالائی برخوردار می‌باشد،‌ بدین جهت برای دستیابی و حاکمیت بر آن در طول تاریخ، آن را به عنوان عامل تنش‌زا در خاورمیانه مطرح نموده و بدین لحاظ موجب بروز جنگهای بسیاری شده است. خارج شدن بیت‌المقدس از تحت حاکمیت مسلمانان و ضربه حیثیتی که بدین لحاظ بر مسلمانان وارد شده است،‌ توانسته به عنوان عامل اتحاد ملل اسلامی و نقطه اشتراک و همسوئی در سیاست خارجی کشورهای اسلامی نسبت به اشغالگران آن در طول تاریخ مطرح باشد. بیت‌المقدس جزو سرزمینهای اسلامی است که به اشغال دشمنان در آمده است و بیشترین اماکن مقدس این شهر مربوط و متعلق به مسلمانان است. همچنین این منطقه در بیشترین دوره زمانی در طول تاریخ، تحت حاکمیت مسلمانان بوده است و اکثریت ساکنان آن در طول تاریخ، عرب و مسلمان بوده‌اند.
پس از جنگ جهانی دوم قیومیت فلسطین به انگلیس واگذار شده بود. با توجه به مناقشات موجود در سرزمین فلسطین بنا به تصمیم و توصیه گروه نفوذ و اعمال فشار امریکا و نهضت صهیونیست اکثریت اعضای کمیته سازمان ملل متحد در 29 نوامبر 1948، رأی به تقسیم سیاسی و وحدت اقتصادی فلسطین داد. طبق نظریه مزبور کشور فلسطین به دو منطقه عرب و یهود تقسیم می‌شد که شهر بیت‌المقدس به هیچ یک از مناطق تعلق نداشت و تحت اداره سرپرستی شورای قیمومیت سازمان ملل متحد قرار گرفت.
در چهاردهم ماه مه 1948، دولت انگلیس به قیمومیت خود خاتمه داد و قشون خود را از آن کشور خارج نمود. در همان روز شورای ملی یهود در تل‌آویو انعقاد یافت و بن‌گوریون موجودیت دولت اسرائیل را اعلام و چند ساعت بعد «ترومن» رئیس جمهور وقت امریکا دولت جدیدالتأسیس را عملاً به رسمیت شناخت.
موضع اسرائیلیها پیرامون قدس، علیرغم امضای توافقنامه اسلو که سازمان آزادیبخش فلسطین را به عنوان طرف مذاکرات پیرامون قدس می‌شناسد و همچنین علیرغم تعهد اسرائیل نسبت به توافقات اسلو که موضوع بررسی وضعیت قدس را موکول به مرحله مذاکرات نموده است و صدور قطعنامه‌های سازمان ملل در خصوص وضعیت قدس، همچنان ثابت بوده است اما در برنامه‌های انتخاباتی احزاب گروههای داخلی رژیم صهیونیستی قبل از انتخاب پارلمانی و نخست‌وزیری در سال 1996 درخصوص مسئله قدس مسئله به گونه دیگر است:
1 همه احزاب و گروههای صهیونیستی در رابطه با قدس اعلام کردند، قدس کامل و یکپارچه پایتخت اسرائیل می‌باشد و برای همیشه تحت حاکمیت اسرائیل خواهد ماند.
2. درخصوص قدس گفتگو با فلسطینیها غیرممکن می‌باشد.
3. ساخت و توسعه شهرک‌های یهودی نشین در قدس ادامه خواهد داشت.
4. قدس بصورت یکپارچه و غیرقابل تفکیک پایتخت ابدی در اسرائیل و مرکز مردم یهود برای همیشه تحت حاکمیت اسرائیل باقی خواهد ماند.
بیت المقدس اکنون به عنوان نماد مظلومیت مسلمانان، هویت و وحدت اسلامی تبدیل شده است. لازمه اتخاذ مواضع اصولی و مبارزه جدی با اسرائیل این است که مردم ضمن آگاهی، مبتلا به بیماری و تب مصرف نباشند و آنقدر به زمامداران خویش اعتماد داشته باشند که با آنان همکاری و همراهی کنند؛ ولی خفقان و استبداد حاکم بر اکثر کشورهای اسلامی به حدی بود که مردم پشتیبان حکومتها نبودند. با درک این موقعیت بود که امام خمینی تکیه‌گاه اصلی مقاومت را ایمان اسلامی ملتها دانسته، می‌فرمایند:
«ما تا به اسلام برنگردیم ـ اسلام رسول‌الله(ص) ـ تا به اسلام رسول‌الله(ص) برنگردیم، مشکلاتمان سر جای خودش هست، نه می‌توانیم قضیه فلسطین را حل کنیم،‌ نه افغانستان را نه سایر جاها را. ملت‌ها باید برگردند به صدر اسلام، اگر حکومت‌ها هم با ملت‌ها برگشتند که اشکالی نیست و اگر برنگشتند ملت‌ها باید حساب خودشان را از حکومت‌ها جدا کنند و با حکومت‌ها آن کنند که ملت ایران با حکومت خودش کرد، تا مشکلات حل شود…»

نویسنده: حدیث اقبال

صفحات: 1· 2