گاه صفتی را به خود نسبت می دهیم که فرسنگ ها با آن فاصله داریم از این رو شناخت علائم و نشانه های اخلاقی می تواند کمک شایانی در شناخت ویژگی های اخلاقیمان داشته باشد.

شناخت خود، یکی از مسائل مهم و موثری در پیش برد اهداف دنیوی و اخروی انسان است چرا که انسانی که استعدادها و توانایی ها و در عین حال نقص ها و کاستی های خود را بشناسد عملکرد بهتری در اتخاذ بهترین راه و روش جهت رسیدن به مقصد اعلی را خواهد داشت، این امر در مسائل اخلاقی نیز رنگ و بوی ویژه ای دارد.

صبر
گاه صفتی را به خود نسبت می دهیم که فرسنگ ها با آن فاصله داریم از این رو شناخت علائم و  نشانه های اخلاقی می تواند کمک شایانی در شناخت ویژگی های اخلاقیمان داشته باشد. برای نمونه انسان صبور سه نشانه دارد که او را از دیگران متمایز می سازد. اول آنکه سستی نمیکند، دوم آنکه افسرده و دلتنگ نمی شود، سوم آنکه از پروردگار خود شکوه نمی کند، زیرا اگر سستی کند حق را ضایع کرده و اگر دلتنگ و افسرده باشد شکر نمی گذارد و اگر از پروردگارش شکوه کند او را معصیت کرده است.(علل الشرایع/ ج۲/ص۴۹۸) در ادامه به شرح و توضیح هر یک از این نشانه ها می پردازیم.

۱) صبور سستی نمی کند
صبور سستی نمی کند چرا که اگر تنبلی و سستی کند حق را ضایع کرده است . حق به جای آوردن، هم در این دنیا مصداق پیدا می کند و هم در آخرت. در این دنیا به معنای رعایت حقوق همه افراد است اعم از نزدیکان و آشنایان، هم شهری و همسایه و تمام افرادی که به نحوی با آنان در ارتباط هستیم. حضرت موسى بن جعفر علیه السلام در ضمن سفارش خود به یکى از فرزندانش فرمود: بپرهیز از تنبلى و سستى که آنها تو را از نصیب دنیا و آخرتت محروم مى‏گردانند. (جهاد النفس وسائل الشیعه/ترجمه صحت/۲۹۷)  

صفحات: 1· 2