جریانشناسی سلفیت امروزی
06 اسفند 1392 توسط 313
رشد جریانات افراطی اسلامی در دو دهه اخیر امری کاملا محسوس و البته خارج از منطق عرفی روابط بین الملل (مبنی بر موازنه قوا میان دولت- ملت ها) بوده است. این جریانات که موسوم به «سلفی» هستند، گروه ها و دسته بندی های متفاوتی دارند. آنها در دو دهه اخیر از بازیگران غیردولتی موثر در صحنه معادلات منطقه جنوب غرب آسیا و شمال آفریقا بوده اند. پدیده حضور قدرت های فرامنطقه ای در این منطقه، تحولات مربوط به بیداری اسلامی و بحران سوریه به دیده شدن بیشتر این گروه ها کمک کرده است. در قسمت اول این نوشتار به تقسیم بندی این گروه ها در قالب خاستگاه، شاخه های تشکل، حوزه فعالیت و هدف خواهیم پرداخت. در قسمت دوم هم اشتراکات این گروهها را توضیح خواهیم داد.
قسمت اول: تقسیم بندی جریان ها
گروه های سلفی امروزی در این تقسیم بندی از چهار گروه تشکیل می شود. این چهار گروه سلفی های تکفیری، سلفی های ستیزه جو، سلفی های دیوبندیه و سلفی های اعتدالی است. در ادامه یک به یک این گروهها را بر اساس چهار مولفه ذکر شده در مقدمه بیان خواهیم کرد.
1. سلفی های ستیزه جو
هشتاد درصد سلفی های امروزی را این گروه دربرمی گیرد. این جریان متکی به آموزه های محمد بن سرور زین العابدین شامی است و آمیزه ای از اخوان و وجوهی از تجدد را در خود جمع کرده است.
1-1. خاستگاه: آفریقای شمالی
1-2. شاخه های تشکل:
- افغان العرب (گروه مهاجران عرب به افغانستان و پدر شاخه های مختلف القاعده)؛
- القاعده در مغرب اسلامی (الجزیره، لیبی، مالی، موریتانی، چاد و نیجیریه)؛
- القاعده در عراق و مرزهای اردن، لبنان و سوریه (جبهه النصره، گروه موسوم به ارتش آزاد و دولت اسلامی عراق وشام)؛
- القاعد در شبه جزیره عربستان (عربستان و یمن)؛
- الشباب در آفریقای شمالی (بقایای افغان العرب، سومالی، سودان و کنیا)؛
- جامعه اسلامیه (اندونزی، جنوب تایلند، مالزی، جزیره مینداناتو در جنوب فیلیپین).
صفحات: 1· 2