مرحوم علامه طهرانی معتقد است اين روايات نه تنها از طريق اهل بيت سلام الـله عليهم اجمعين وارد شده است، بلكه از طريق عامّه نيز رواياتى در اين باره روايت شده است.

ما براى اين روايات سه معنى مى ‏كنيم كه آنها نيز مترتب بر يكديگر مى ‏باشند. يعنى در سه مرحله متفاوت از نقطه نظر ظهور و خفا آنها را تفسير مى‏نمایيم:

اول: از نقطه نظر عمل، و آن اينكه اميرالمؤمنين كه از طرف خدا داراى مقام ولايت و امامت بوده، فعل و گفتارش حجّت است يعنى افراد مسلمان بلكه تمام افراد بشر، بايد در تمام شئون حياتى خود به آن حضرت اقتدا كنند.

بنابراين هر كس از آن حضرت پيروى كند مسلّماً اهل صدق، و صفا، و عبادت، و تسليم، و جهاد، و جود، و ايثار خواهد بود؛ و معلوم است كه چنين شخصى اهل بهشت است؛ چون بهشت ظهور افعال و ملكات نيك در عوالم ديگر است، و هر كس دعوت آن حضرت را رد كند و اقتدا به سيره آن حضرت ننمايد دروغ، و خيانت، و كم‌فروشى، و رباخوارى، و زياده‌طلبى، و شهوت‏پرستى، و نفع طلبى، و هواخواهى، و اعراض از ذكر خدا را دنبال كند مسلّماً اهل دوزخ است؛ چون دوزخ نيز ظهور مَلَكات و افعال زشت در آن عوالم است؛ و آنچه موجب تفريق و جدایى اين دو دسته از هم گرديده است امر و نهى مقام ولايت است كه دسته‏اى پذيرفتند و دسته‏اى رد كردند.

صفحات: 1· 2