یکی از بهترین کتاب‌های علامه حسن زاده آملی، کتاب «عیون مسائل النفس و سرح العیون فی شرح العیون» است.

این کتاب درباره علم نفس نوشته شده است. توضیح اینکه؛ نفس ناطقه انسانى، جامعترین و کاملترین مظهر خداست و شناخت آن مستلزم شناخت بارى تعالى و محور جمیع مسایل عقلى و نقلى و قطب همه معارف عرفانی است.

از این رو همه اهل عرفان و نیز حکمای بزرگ، به معرفت نفس، اهمیت ویژه می‌دهند.

در روایات اسلامی نیز به معرفت نفس و شناخت آن، اهمیت ویژه داده شده، چنانکه فرموده‌‌اند: «مَنْ عَرَفَ نَفسَهُ فَقَد عَرَفَ رَبَّه»؛ هر کس خود را بشناسد پروردگارش را می‌شناسد. «مَعْرفَةُ النَفْسِ اَنْفَعُ المَعارِف» ؛ پر منفعت‌ترین شناخت، معرفت نفس است. «اَفْضَلُ المَعْرِفَةُ مَعْرِفَةُ الاِنْسانِ نَفْسَهُ» ؛ با فضیلت‌ترین شناخت، معرفت انسان به خودش است.

بر همین اساس، حضرت آیت‌الله حسن‌زاده آملی، کتاب «عیون مسائل النفس» را در خصوص معرفت و شناخت «نفس» نوشتند و آن را بر ۶۶ «عین» مرتب ساختند که هر عینى در مسئله‌اى از مسائل مربوط به نفس است.

صفحات: 1· 2